روح نماز ۲

حتی اگر اهل نماز باشیم، با طهارت و توجه وضو بگیریم و آداب لباس و مکان و وقت نماز را هم رعایت کنیم، باز هم انگار یک چیزی کم است… آن حال خوشی که گاهی از دیگران شنیده‌ایم یا در احوالات بعضی‌ها خوانده‌ایم، آن اشتیاق نابِ حضور، آن رشد کردنِ حقیقی با عملی که باید معراج مؤمن باشد، کمتر مهمان ما می‌شود… شاید چون از مقدمات، فقط ظاهرش را بلدیم، نه عمق و باطنش را!
این کتاب با نگرشی دقیق و کاربردی برای پاسخ به همین نیاز نوشته شده و مثل همیشه، زاویۀ دید نویسنده موقع نوشتنش هم عرفانی‌ست، هم معرفتی، هم مبتنی بر آیات و روایات.

جلد دوم «روح نماز»، سفری موشکافانه است به مقالۀ دوم از کتاب «آداب‌الصلاة» امام‌خمینی رحمت‌الله‌علیه که دربارۀ مقدمات نماز و آداب قلبی آن به نگارش در آمده است. مقصد اول، معنای طهارت است که طی آن، مؤلف در چهار فصل به چیستیِ طهارت، مراتب سه‌گانه‌اش، آداب قلبی‌ آن و وسیله‌اش می‌پردازد؛ بعد به وضو می‌رسد و از فلسفۀ واجب شدنش و آداب باطنی آن می‌گوید. فصل ششم کتاب، آداب قلبی غسل را بررسی می‌کند و فصل بعد، به آداب باطنی برطرف کردنِ آلودگی‌های ظاهری و باطنی می‌پردازد. در ادامه، راجع به آداب باطنی بیت‌الخلا، عبرت گرفتن از آن و حتی دربارۀ وسواس صحبت می‌کند و از مقدماتِ وضو مثل مسواک زدن، تیامن، ذکرهای وضو و موارد مستحب بودن آن و حتی لزوم توبه در آغاز وضو هم غافل نمی‌ماند.
مقصد دوم، دربارۀ آداب لباس است؛ هم آداب کلی و عمومی لباس و هم آداب لباس نمازگزار.
مقصد سوم، آداب قلبی مکان نمازگزار را در دو فصل زیر ذره‌بین می‌گذارد و مقصد چهارم، آداب قلبی وقت را در دو فصل واکاوی می‌کند.
مقصد آخر هم دربارۀ آداب استقبال است، آخرین کار قبل از شروع نماز… برای آن‌که هیچ نکته‌ای از ظرافت‌های مقدمات نماز، از نظر دور نمانَد و علاوه بر خود نماز -که جلد اول «روح نماز» ، گامی بلند برای عمق یافتنش بود- پیش‌نیازهایش هم در چشم‌مان رنگ و بوی تازه‌ای بگیرند؛ رنگ و بوی معرفت، معنویت و محبّت.